Over Stuyteweg

Vanaf mijn jongste jaren was ik geïnteresseerd in modeltreinen. Toen ik acht jaar was kreeg ik "eindelijk" mijn eerste modeltrein, een Märklin-set met een ovaal en een zijspoortje. Telkens werd de baan op de grond in huiskamer of slaapkamer opgebouwd en weer afgebroken en de verzameling groeide langzaam. Na lang sparen kwam de eerste "grote" locomotief", een statige blauwe NS 1200. Als rijtuigen waren er aanvankelijk alleen een paar Duitse rijtuigen, maar toen Märklin ook de Plan E rijtuigen uitbracht werd gespaard en gewerkt om ook daarvan een korte stam te kunnen laten rijden (uiteindelijk 5 rijtuigen, één 1e klas, drie 2e klas en een postrijtuig). De eerste binnenverlichting werd ingebouwd. Wel even iets anders als dat 3-assige stoomlocomotiefje van de beginset met een paar 2-assige wagentjes. Zo gingen de jaren voorbij terwijl de verzameling rails en rijdend materieel langzaam werd uitgebreid. Ook vele huisjes zijn in die tijd met meer of met minder nauwkeurigheid in elkaar geplakt. Sommige heb ik nog steeds. Ook de eerste Wiking autootjes heb ik toen gekocht. Wel was het lastig om de baan steeds te moeten opbouwen en afbreken en een landschap bouwen was al helemaal niet mogelijk. Helaas zijn uit die periode geen foto's bewaard gebleven.

Stuyteweg 1970 - 1980

Ik moest in mijn jeugd met grote regelmaat voor operaties naar het ziekenhuis en lag daarna vaak nog vele maanden in het gips (een vervelend gevolg van Polio). Een baan opbouwen en afbreken was in dergelijke periodes niet mogelijk en dat miste ik erg. Mijn ouders zagen dat natuurlijk ook en toen ik na een van de vele ziekenhuisopnames, het was inmiddels 1970, weer thuis kwam droeg mijn vader me met gips en al naar de kelder, waar tot mijn vreugde een redelijk grote houten tafel in L-vorm stond opgebouwd. Nog helemaal leeg en klaar om de fantasie op los te laten. Dat was een leuke thuiskomst na 16 weken ziekenhuis. Ik moest nog een aantal weken thuis het bed houden, maar in die tijd kon ik al plannen maken en met blocnote en liniaal werd een bouwplan opgesteld. Ook moesten er natuurlijk stationsnamen worden verzonnen en die moesten Nederlands klinken. Ook mochten ze nog niet in het echt bestaan, want anders was ik min of meer gedwongen een bestaande situatie na te bouwen. Voren in het telefoonboek stonden de kengetallen van alle gemeentes in Nederland en met die lijst erbij werden de leukst klinkende namen bepaald. De "ui"-klank leek erg Nederlands en zo ontstond de naam Stuyteweg. Mijn buurjongen in die tijd, die me vaker hielp bij de baan, heette Han en zo ontstond Hansbeek. Ergens in een hoek op een met bomen bedekte heuvel ontstond nog een kleine stopplaats en dat werd Heuvelwoude. Het werd een baan met een station met 6 sporen waar een trein met vijf rijtuigen net aan het perron kon staan. Toen de ruimte toch te klein werd (wie kent het niet) werd de L-vorm uitgebreid tot een 9-vorm en later werd er nog een stuk aan toegevoegd. Uiteindelijk was het ca 20 m2 met onder één deel nog een schaduwstation met zes sporen. De verzameling kende toen ca 25 locomotieven en treinstellen. Met zeer grote voortvarendheid en zeer weinig kunde werden ook treinen en auto's verbouwd en geschilderd. Zo werd een Trix-express Hondenkop door het afdraaien van de wielen (gelukkig had mijn vader veel gereedschap en zelfs een draaibank) en elektrisch ombouwen geschikt gemaakt voor de Märklin rails. De wissellampjes moesten wel wijken want daar kon hij niet langs. Met de kwast werd hiervan een gele versie met reclamebanen gemaakt. Van gewone rangeerlocjes werden industrie locomotieven gemaakt door ze een eigen kleur en opschriften te geven. Auto's en vrachtauto's werden op gelijke wijze veranderd. Bussen werden in wit/geel/grijs geschilderd. Zo ontstond een leuke baan. Tijdens het bouwen heb ik (vooral van het mislukken) veel geleerd. Zelf bovenleiding maken vond ik prachtig. Vierkantijzer van 4 mm werd op maat gezaagd en gevijld en met hardsolderen in elkaar gezet (welke puber vind het niet leuk om met een grote brander te werken). Na vele brandplekken en brandblaren ontstond zo een leuk geheel. Het materieel was nog grotendeels Duits, er was immers vrij weinig Nederlands materieel te koop en zelf maken was het nog wat vroeg voor. Zelfs een serie stoomlocomotieven werd ingezet. Een rokende loc is tenslotte ook wel leuk, alleen rookten bij mij ook de elektrische en diesellocs wel eens. In de laatste twee jaren werden er nog een paar sporen en een draaischijf toegevoegd als een begin van tweerail. De twee systemen kenden geen verbindingen.
stuyteweg1 Hansbeek002

Stuyteweg 1980 - 1984

Toen ik 24 (bijna 25) was nam ik de grote stap en kocht mijn eerste eigen huis. Kamers werden samengevoegd om genoeg ruimte te creëren voor een grote baan. De namen van de vorige baan bleven gehandhaafd en er kwam een ontwerp voor het grote station met 14 sporen, waarvan 7 aan perrons. De hoofdsporen waren lang genoeg voor treinen met 10 rijtuigen en het ontwerp telde 54 wissels. Deze waren nieuw en het materieel ook, want ik had van de gelegenheid gebruik gemaakt om alle drierail te verkopen en over te stappen op tweerail (een enkel loc en zo heb ik uit nostalgische redenen bewaard, zoals mijn eerste loc). Nu kon er ook wat meer echt Nederlands materieel komen en deden de 2200, de blokkendoos en de sik hun intrede. Ook had ik het geluk dat een buurman een paar huizen verder ook modelbouwer was en al gauw werden vele activiteiten samen ondernomen. Vele beurzen en shows werden bezocht en het zelf bouwen van treinen nam een voorzichtige aanvang. In 1982 heb ik toen mede mogen bijdragen aan het ontstaan van Trawos de bekende kleinserie fabrikant en ik heb hieraan mogen meewerken tot aan de opheffing enige jaren geleden. Vele kant en klaar modellen van deze fabrikant hebben dan ook hun proefrondjes op de baan gemaakt en een aantal doen dit nog steeds.
Opbouw003 Opbouw002

Stuyteweg 1984 - nu

Lang heeft het niet mogen duren. In 1983 kwam ik te vallen en na een jaar van ziekte werd duidelijk dat mijn woning voortaan van een aantal aanpassingen voorzien moest zijn. Daar mijn huis minder geschikt bleek voor deze aanpassingen werd de baan afgebroken, het huis verkocht en werd gezocht naar een geschiktere woning. Weer werd van de gelegenheid gebruik gemaakt voor een verandering. Al mijn Fleischmann modelrails werden verkocht en profirails gekocht. Eind 1984 werd een voorzichtig begin gemaakt met de nieuwe baan. Deze baan is de huidige. De ruimte was iets beperkter, maar toch was er ruimte voor een groot station, dat natuurlijk weer Stuyteweg moest heten. Acht sporen, waarvan zeven langs het perron werden gebouwd en op ieder spoor pasten nu lange treinen. Na een aantal jaren werd een eerste voorzichtig begin gemaakt met iets heel nieuws....digitale besturing.... Gelukkig heb ik toen reeds (onbewust) voor het DCC-systeem gekozen.

Nu ruim 35 jaar later zijn er ruim 365 locomotieven en treinstellen ter beschikking. De meesten worden digitaal bestuurd en de computer (met koploper) heeft zijn intrede gedaan. Rijtuigen en wagens tel ik maar niet. Of de baan ooit afkomt betwijfel ik, maar het is een hobby gebleken die mij al bijna vijftig jaar veel plezier en lege bankrekeningen heeft bezorgd. Het is een hobby die ook speciaal voor mij, met mijn fysieke beperkingen, genoeg aspecten heeft om hem nog jaren te kunnen beoefenen, hetzij als verzamelaar, hetzij als bouwer. Met die gedachte als leidraad is in 2016 begonnen met de bouw van een treinenwerkplaats, waarbij ik vanuit de rolstoel aan de modellen kan werken. Uiteraard is hierbij ook een extra stukje baan gebouwd, de Lijnwerkplaats. Nog vele wensen staan op mijn lijstje. Ik hoop dan ook nog vele jaren van Stuyteweg te kunnen genieten.
Webdesign by Bart Mestrom